Vải Spandex Là Gì? Đặc Điểm, Ứng Dụng Và Cách Bảo Quản Vải Spandex

Chất vải Spandex một cái tên chắc hẳn là còn lạ lẩm với rất nhiều người, vì gần như chất liệu này không được nhắc đến nhiều như Cotton, Polyester hay Linen,... trong ngành may mặc. Tuy còn khá mới với nhiều bạn nhưng chắc chắn mọi người đều đang sở hữu ít nhất 1 bộ trang phục có sự góp mặt từ chất liệu này, có thể kể đến như: đồ bơi, đồ lót, đồ thể thao,.... Hãy cùng Gildas Lemé tìm hiểu thêm về chất liệu Spandex. Một loại vải tưởng như xa lạ nhưng gắn liền với cuộc sống hàng ngày! 

1. Vải Spandex Là Gì?

Vải Spandex là một loại sợi tổng hợp nhẹ được điều chế từ dầu mỏ, than đá và các chất phụ gia, gần giống với vải Polyester và có độ đàn hồi gấp 5 - 8 lần kích thước bình thường của sợi, và được đánh giá là chất vải có khả năng đàn hồi tốt nhất trong số các chất liệu may mặc hiện nay đang có trên thị trường. Bên cạnh đó chất vải Spandex  thường được pha trộn với các loại vải khác như cotton, polyester, nylon, satin để tạo ra các sản phẩm may mặc có độ co giãn tốt.

VẢI SPANDEX LÀ GÌ 

Sợi vải Spandex còn có các tên gọi khác là: Elastane ( và thường được sử dụng nhiều ở Châu Âu ), Lycra (thương hiệu nổi tiếng của DuPont, Mỹ)

2. Nguồn Gốc Và Lịch Sử Hình Thành

Các vật liệu cơ bản được dùng để sản xuất ra chất liệu spandex là polyurethane, được phát triển từ năm 1937 bởi IG Farben tại nước Đức. Vào những năm cuối thế chiến thứ hai, các nhà khoa học hàng đầu ở của Đức đã bắt đầu sự nghiệp ở Hoa Kỳ tại công ty Dupont Corpose, Năm 1958, nhà khoa học Joseph Shivers thuộc công ty DuPont (Mỹ) đã phát minh ra sợi Spandex. Và khi chất vải này được xuất hiện trên thị trường và được bán với tên thương hiệu Lycra, nhưng người tiêu dùng vẫn thường gọi là Spandex. 

Cũng gần giống như các Polyme khác, Spandex được tạo ra từ các chuỗi monome lặp lại, và trong quá trình chất liệu này phát triển người ta nhận ra rằng chất vải này có khả năng chịu nhiệt tốt, vì vậy nó thường được kết hợp với các loại vải nhạy cảm với nhiệt độ như Nylon và Polyester để được cải thiện nhiều hơn. 

Ngày nay, Spandex trở thành một trong những loại vải quan trọng nhất trong ngành dệt may nhờ vào đặc tính đàn hồi, độ bền và khả năng giữ form tốt. Bởi thế mà chất liệu này được ứng dụng rất nhiều vào quần áo thể thao, đồ bơi và trang phục co giãn. Tuy nhiên chất vải Spandex có tác động xấu đến môi trường khi nó được đưa vào thị trường tiêu dùng. 

3. Đặc Điểm Của Vải Spandex

3.1 Ưu Điểm

• Co giãn vượt trội: Vải Spandex là loại vải có độ co giãn, đàn hồi có thể chịu lực kéo gấp 500% - 800% kích thước ban đầu mà không bịt đứt hay giãn khi lực kéo căng. 

ƯU ĐIỂM VẢI SPANDEX

• Nhẹ và mềm mại: So với nhiều loại vải khác như Poly hay Nylon thì Spandex có trọng lượng nhẹ và kết cầu mềm mại, mang đến cảm giác mặc dễ chịu cho lan da. 
• Bền: Vải Spandex có khả năng chịu mài mòn tốt và không bị thô cứng, xù lông sau nhiều lần sử dụng.  
• Không nhăn, ít bị biến dạng: Một trong những lợi ích của vải Spandex là có thể giữ form tốt. Dù giặt nhiều lần, chất vải vẫn không bị chảy xệ, nhão hay mất độ đàn hồi. Điều này giúp quần áo được làm từ Spandex bền đẹp theo thời gian, ít nhăn và dễ chăm sóc. 
• Khả năng kháng khuẩn, chống bụi bẩn: Ngoài những ưu điểm đã kể trên thì Spandex còn có khả năng chống khuẩn, hạn chế bám bụi. Nhờ vậy vải này không chỉ ứng dụng trong ngành thời trang mà còn có thể áp dụng vào các sản phẩm y tế, khẩu trang hay găng tay.

3.2. Nhược Điểm

• Nhạy cảm với nhiệt độ cao: Mặc dù là có độ bền tốt, nhưng Spandex sẽ bị chảy xệ, co rút và mất tính đàn hồi vốn có nếu giặt hoặc sấy khô ở nhiệt độ cao. 
• Bị ảnh hưởng bởi hóa chất: Một số chất tẩy rửa mạnh có thể làm giảm tuổi thọ của vải Spandex do bên trong chất tẩy rửa có nồng độ pH cao. 
• Vải dễ bị vàng ố: Khi sử dụng một thời gian dài mà không biết cách bảo quản sản phẩm đúng cách, vải sẽ xuất hiện những vết ố vàng. 
• Thấm hút kém: Khả năng thấm hút của Spandex không cao có cấu trúc vải đặc biệt, nên thường xuyên gây ra tình trạng nóng bức khi mặc. 

NHƯỢC ĐIỂM CỦA VẢI SPANDEX

• Gây ô nhiễm môi trường: Vì đây là chất vải tổng hợp nên nó sẽ không thể tự phân hút và khả năng tái chế cũng vô cùng hạn chế.
• Giá thành cao hơn một số loại vải tổng hợp khác: so với polyester hoặc nylon. giá Spandex cao hơn do công nghệ sản xuất phức tạp và có các tính năng vượt trội hơn. 

4. Các Loại Vải Spandex Phổ Biến

Trên thực tế thì có rất ít sản phẩm thời trang nào mà làm từ 100% Spandex. Nguyên có thể xuất phát từ việc, để tạo ra 1 sản phẩm 100% thì giá thành sẽ rất cao và rất ít thị trường có thể tiêu thụ, bên cạnh đó thì sản phẩm làm bằng chất liệu này có thể sẽ gây ra nóng bức và khó chịu, hơn hết là việc sản xuất quá nhiều chất vải Spandex sẽ gây ảnh hưởng đến môi trường. Vì vậy để khắc phục các điểm yếu trên mà các nhà thiết kế thường hay pha trộn sợi Spandex với các sợi khác để tận dụng tối ưu những lợi ích của các chất vải. Dưới đây là những loại vải Spandex phổ biến hiện nay: 

4.1. Cotton Spandex

Sợi Cotton chính là chất liệu được lựa chọn nhiều nhất để kết hợp cùng với Spandex, bởi những đặc tính nổi bật của Cotton là sự bổ trợ tốt nhất cho các yếu điểm của Spandex, để tạo ra chất vải Cotton Spandex thừa hưởng đầy đủ các tính năng: Co giãn tốt, thấm hút cao, bề mặt mềm mại, nhẹ và bền. 

4.2. Satin Spandex

Sự kết hợp giữa satin bóng mượt và Spandex, tạo ra chất liệu sang trọng, mềm mại, mượt mà nhưng vẫn có độ co giãn cao. Loại vải giúp trang phục ôm dán, tôn lên vẻ đẹp sang trọng và quyến rũ. 

4.3. Len Spandex

Đây là chất vải của mùa đông, thời điểm mà lúc áo len bắt đầu lên ngôi. Nói về độ đẹp và thời trang thì không phải bàn, trang phục len là sự khác biệt. Tuy nhiên người mặc vẫn luôn e ngại về khả năng co giãn kém và đàn hồi kém của vải len. Nhờ sự ra đời của Len Spandex có thể giúp xoá bỏ đi nỗi e ngại của khách hàng vì Spandex có khả năng đàn hồi vượt trội đều đó các thiết kế của sản phẩm len vẫn giữ nguyên được tính thời trang, phong cách cổ điển đặc trưng nhưng thoải mái khi mặc

4.4. Polyester Spandex

Khi đọc ngay tên thì ai cũng biết được đây là sự kết hợp giữa hai chất vải tổng hợp là Polyester và Spandex. Khi kết hợp các chất liệu này tạo nên loại vải thun lạnh, mềm mịn và mát khi mặc cũng như là dễ dàng chăm sóc quần áo. 

Sự kết hợp giữa Polyester và Spandex giúp vải có độ bền cao, nhanh khô và ít nhăn hơn. Nhờ vậy mà vải này cực kỳ phù hợp với các trang phục thể thao hoặc môi trường đòi hỏi trang phục bền bỉ. 

5. Ứng Dụng Của Vải Spandex Trong Cuộc Sống

Hiện nay vải Spandex vời những ưu điểm nổi bật của mình cùng với khả năng kết hợp cùng với nhiều chất liệu khác để mang lại sự tăng trưởng cho ngành may mặc với đa dạng các mẫu trang phục. Vậy hãy cùng chúng tôi điểm qua một vài những ứng dụng nổi bật của chất vải tổng hợp này! 

5.1. Trong Thời Trang

• Trang phục thể thao:  Vải Spandex được ứng dùng trong Quần áo tập gym, yoga, chạy bộ, bơi lội giúp người mặc cảm thấy thoải mái vận động nhưng không lo bị mất form dáng. 

• Đồ lót & quần áo bó sát: Nhờ độ đàn hồi cao, vài này được sử dụng để sản xuất Quần legging, đồ lót ôm sát, tất da chân, mang lại cảm giác thoải mái suốt cả ngày dài. 
• Thời trang cao cấp: Không chỉ dừng lại ở trang phục thường ngày, Spandex còn kết hợp với nhiều chất liệu khác để tạo ra Váy dạ hội, vest, áo sơ mi co giãn, giúp trang phục vừa sang trọng, vừa linh hoạt khi mặc. 

5.2. Trong Ngành Công Nghiệp

• Trang thiết bị y tế: Vải Spandex được ứng dụng trong băng ép y tế, quần áo phẫu thuật, găng tay y tế. giúp tăng cường độ co giãn, và thoải mái khi sử dụng. 
• May mặc & nội thất: Không chỉ xuất hiện trong ngành thời trang mà vải Spandex còn được áp dụng vào đệm ghế, rèm cửa, đồ bảo hộ lao động, giúp tăng tính co giãn của sản phẩm và độ bền theo thời gian. 

6. Cách Bảo Quản Vải Spandex Để Dùng Lâu Bền. 

Để đảm bảo các sản phẩm làm từ vải Spandex ít bị hư hỏng, co rút, hay ố vàng bạn cần lưu ý cách vệ sinh và bảo quản như sau: 

CÁCH BẢO QUẢN VẢI SPANDEX

• Giặt bằng nước lạnh (dưới 30°C).
• Dùng chất tẩy rửa nhẹ, tránh dùng thuốc tẩy mạnh.
• Không sấy khô bằng nhiệt độ cao, nên phơi ở nơi thoáng mát.
• Ủi ở nhiệt độ thấp (dưới 110°C) để tránh làm chảy vải.

7. FAQs – Câu Hỏi Thường Gặp Về Vải Spandex

1. Vải Spandex có gây kích ứng da không?

Không. Tuy nhiên, nếu bạn có làn da nhạy cảm, nên chọn loại Cotton Spandex để tránh kích ứng.

2. Spandex có phải là vải tự nhiên không?

Không. Spandex là sợi tổng hợp, không phải vải tự nhiên như cotton hay lụa.

3. Cotton Spandex có thoáng mát không?

Có. Cotton Spandex có độ thoáng mát nhờ thành phần cotton, giúp thấm hút mồ hôi tốt.

4. Spandex có dùng trong thời trang cao cấp không?

Có. Nhiều thương hiệu thời trang cao cấp sử dụng Satin Spandex để thiết kế váy dạ hội, quần áo công sở.

5. Spandex có dễ bị giãn sau khi mặc lâu không?

Không. Nếu bảo quản đúng cách, Spandex vẫn giữ nguyên độ co giãn mà không bị chảy xệ.

6. Spandex có phân hủy sinh học không?

Không. Vì Spandex là sợi tổng hợp từ polyurethane, nên nó không phân hủy sinh học như cotton hoặc len.

Kết Luận

Vải Spandex là một trong những chất liệu quan trọng và phổ biến nhất trong ngành may mặc hiện đại, nhờ vào đặc tính co giãn cao, mềm mại và bền bỉ. Dù có một số hạn chế, nhưng nếu biết cách sử dụng và bảo quản đúng cách, bạn hoàn toàn có thể tận dụng tối đa ưu điểm của loại vải này.